ایجاد حداکثر آسایش و راحتی برای ساکنان مهمترین عاملی است که باید در نحوه سیمکشی ساختمان لحاظ شود. اگر بخواهیم کلید تبدیل را تشریح کنیم باید بگوییم همانطور که کلید تک پل سبب روشن و خاموششدن یک لامپ در یک سالن یا اتاق میشود، قابل کنترل بودن لامپ راهرو در راهروهای نسبتاً بلند ساختمان از ابتدا و انتهای راهرو امری ضروری است. این کار را کلید تبدیل به بهترین شکل انجام میدهد.
نقشة برق در برقکشی ساختمان بهعنوان اساس تعیین محل دقیق و حساب شده برای کلیدها، پریزها، لامپها و انواع ترمینالها شناخته میشود. همچنین آشنایی با نقشهخوانی برای خواندن صحیح علامتهای اختصاری مشخصة انواع کلیدها، مصرفکنندهها و اتصالات مختلف ضروری است. نکته مهم دیگر، اشرافیت کامل به اصول ایمنی حاکم بر برقکشی و استفاده از تجهیزات ایمن و سالم است. به طور کلی کلید تبدیل بهعنوان یکی از تجهیزات برقی پرکاربرد، سالهاست در منازل و ادارات به کار میرود. در یک تعریف خلاصه، کلید تبدیل بهمنظور قطع و وصل جریان برق و به اصطلاح روشن و خاموشکردن لامپها مورد استفاده قرار میگیرد.
آموزش سیمکشی کلید تبدیل
بهمنظور سیمکشی و نصب استاندارد کلید تبدیل، مراحلی وجود دارد که باید به ترتیب و به شکل صحیح انجام شوند. پیش از بیان مراحل لازم به ذکر است که در ساختار داخلی کلید تبدیل سه پیچ موجود است. یک پیچ به رنگ طلایی که با عنوان پیچ مشترک شناخته میشود و دو پیچ نقرهای رنگ که به آنها پیچهای غیرمشترک میگویند.
در مرحله اول لازم است سیمکشی را از جعبه فیوز تا قوطی کلید تبدیل اول با دو رشته سیم فاز و نول انجام دهید. در مرحله دوم عبور سیم نول کشیده شده از جعبه فیوز از قوطی کلید تبدیل اول و قوطی کلید تبدیل دوم بدون اتصال به کلیدها صورت گرفته و تا محل نصب چراغ سیمکشی میشود. اتصال این سیم به سرپیچ لامپ صورت میگیرد.
در مرحله سوم اتصال سیم فاز کشیده شده از جعبه فیوز تا قوطی کلید تبدیل اول با پیچ طلایی کلید تبدیل اول انجام میشود. در مرحله چهارم نیز باید دو رشته سیم از قوطی کلید تبدیل اول تا قوطی کلید تبدیل دوم کشیده و اتصال آنها را از هر دو طرف به پیچهای نقرهای رنگ کلیدهای تبدیل انجام دهید.
در مرحله پنجم سیمکشی را از پیچ مشترک کلید تبدیل دوم تا محل نصب لامپ انجام داده و در نهایت به سرپیچ لامپ وصل کنید. سیم ارت در مرحله ششم همراه با سایر سیمها از جعبه فیوز تا محل نصب لامپ سیمکشی میشود.
دقت داشته باشید که بهتر است اتصال سیم فاز به پیچ متصل به کنتاکت انتهایی سرپیچ هنگام سربندی سیمها به سرپیچ لامپ صورت گیرد. این کار احتمال برقگرفتگی هنگام تعویض لامپ را به حداقل میرساند.
انواع مدلهای لولهگذاری برای کلید تبدیل
طریقه لولهگذاری برای کلید تبدیل بسیار مهم است و به ۳ صورت مختلف انجام میگیرد. نکته جالب توجه این است که از میان این سه روش لولهگذاری کلید تبدیل، مدلی پرکاربردتر است که لوله و سیم کمتری را مصرف میکند.
در مدل اول یک لوله برق از هر کدام از کلیدها به لامپ رفته و همچنین یک لوله برق ورودی نیز به یکی از کلیدهای تبدیل وصل میشود. اینکه این اتصال با کدام یک از کلیدها صورت گیرد اهمیتی ندارد.
در مدل دوم اتصال هر دو کلید از طریق یک لوله به یکدیگر صورت گرفته و یک لوله دیگر نیز از کلید بالایی به چراغ قرار میگیرد. از آنجا که این مدل لوله و سیم نسبتاً بیشتری مصرف میکند، چندان پرکاربرد نیست.
در مدل سوم اتصال هر دو کلید از طریق یک لوله برق به یکدیگر انجام گرفته و یک لوله دیگر نیز از کلید پایینی به چراغ قرار میگیرد. یک لوله برق ورودی در هر سه مدل به یکی از کلیدها متصل میشود و تفاوتی ندارد که این اتصال با کدام کلید انجام شود؛ بنابراین اتصال برق ورودی به هر دو کلید در هیچ مدلی لازم نیست.
روش بازاری برای سیمکشی کلید تبدیل
روش استاندارد و روش بازاری سیمکشی کلید تبدیل، دو روش رایج هستند. سربندی سیمها در روش بازاری کاملاً متفاوت با روش استاندارد است. یک نکته مهم در رابطه با روش بازاری سیمکشی تبدیل این است که توصیه میشود این روش را درصورتیکه خودتان سیمکشی را انجام میدهید، استفاده نکنید. زیرا این روش مورد پذیرش مقررات ملی ساختمان نیست و بهتر است روش استاندارد را به کار ببرید.
دلیلعدم پذیرش روش بازاری از سوی مقررات ملی ساختمان این است که در برخی حالات در زمان خاموش بودن لامپ، سیم فاز به سرپیچ متصل است؛ سپس این امکان وجود دارد که فردی تصور کند اگر لامپ خاموش است، پس برق هم قطع است و سپس سرپیچ را دستکاری کند و دچار برقگرفتگی شود.
برای سیمکشی کلید تبدیل به روش بازاری ابتدا باید سیمکشی را از جعبه فیوز تا قوطی کلید تبدیل اول و قوطی کلید تبدیل دوم با دو رشته سیم فاز و نول انجام داد. سپس اتصال سیمهای فاز و نول در هر دو کلید تبدیل، به پیچهای غیر مشترک صورت میگیرد.
در مرحله سوم باید سیمکشی را از پیچهای مشترک هر دو کلید تبدیل تا محل نصب لامپ انجام داد و آن را به سرپیچ لامپ وصل کرد. پس از آن لازم است سیم ارت نیز همراه با سایر سیمها از جعبه فیوز تا محل نصب لامپ کشیده شود.
دقت داشته باشید که برای صرفهجویی در مصرف سیم برق در روش بازاری سیمکشی کلید تبدیل در مکانهایی که فاصله دو کلید تبدیل نسبتاً زیاد است، بهترین کار کشیدن فاز و نول هر کدام از کلیدهای تبدیل از نزدیکترین پریز یا جعبه فیوز است.
توجه داشته باشید همانطور که گفته شد این روش صرفاً جهت آشنایی شرح داده شد و از آنجا که ایمنی لازم را ندارد، استفاده از آن به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
کاربرد کلید تبدیل چیست
لازم به اشاره است کاربرد اصلی کلید تبدیل قطع و وصل جریان الکتریکی در لامپها از دو نقطه متفاوت است. در حقیقت طراحی این کلیدها بسیار ساده است و در محیطهایی که ورودی و خروجی مجزا دارند به وفور استفاده میشود. از جمله این مکانها میتوان به سالنهای بزرگ، راه پلهها و راهروها اشاره کرد. برای مثال دوست دارید که هنگام بالا رفتن از پلهها لامپ را روشن کنید و زمانی که به انتهای پلهها و طبقات بالاتر رسید لامپها یا لامپ را خاموش کنید. یا این که در سالنهای بزرگ یا حیاطها که دارای دو ورودی و خروجی هستند میخواهید در هنگام ورود لامپ را روشن کنید و در خروجی هم لامپ را خاموش کنید. این کار با استفاده از کلید تبدیل امکانپذیر میشود. با کلید موجود در ورودی میتوان لامپ را روشن کرد و با کلیدی که در خروجی وجود دارد لامپ را خاموش کنید. البته این روزها به جای استفاده از کلید تبدیل در راه پلهها از تایمر راه پله استفاده میکنند که با ورود شخص لامپ به صورت خودکار روشن میشود و در هنگام خروج آن لامپ هم خاموش میشود. و از کلیدهای تبدیل هم برای روشن کردن اتاق خواب استفاده میشود.
روش عملکرد کلید تبدیل برق
این کلید در ظاهر شبیه به کلیدهای تک پل هستند و اگر شخصی با این کلیدها آشنایی نداشته باشد، اصلا نمیتواند آنها را شناسایی کند. اما تفاوت این دو کلید این است که تعداد پیچهای متفاوتی دارند؛ یعنی کلید تبدیل دارای سه پیچ است و کلید تک پل هم دارای دو پیچ هستند. در کلیدهای تک پل یک پیچ برای اتصال سیم فاز ورودی استفاده میشود و دیگری هم به منظور متصل شدن به فاز خروجی کلید کاربرد دارد. اساسا کلیدهای تبدیل مجهز به سه ترمینال هستند که یکی از این ترمینالها مشترک و دوتای دیگر هم غیر مشترک هستند. آن ترمینالی که مشترک است دارای پیچی طلایی رنگ است، و ترمینالهای غیر مشترک هم دارای پیچهایی به رنگ نقرهای هستند.
در حالت کلی یکی از پرکاربردترین تجهیزات برقی داخل ساختمان همین کلید تبدیل است که میتوان روشنایی یک مکان را از دو نقطه متفاوت کنترل کند و در عین حال تنوع بسیار بالایی هم دارند. در رابطه با عملکرد این کلیدها باید بگوییم زمانی که کلید به سمت بالا فشار داده شود پیچ طلایی رنگی که در آن وجود دارد با پیچ نقرهای رنگ شماره یک برخورد میکند. اما وقتی کلید را به سمت پایین فشرده شود پلاتین داخل آن جابهجا میشود و سپس پیچ طلایی رنگ با پیچ نقرهای رنگ شماره دو برخورد میکند.
نقشه کلید تبدیل
معمولا در نقشه سیم کشی کلید تبدیل و خود این کلید توضیحات کاملی ارائه میشود که فرد با مراجعه به آن میتواند به راحتی کلید خود را نصب کند. بر طبق این نقشه در کلیدهای تبدیل پیچهای غیر همرنگی (مسی یا قرمز) وجود دارد که بایستی توسط سیم فاز ورودی از جعبه فیوز به هم متصل شوند. البته ارتباط بین دو پیچ غیر همرنگ (نقرهای یا سفید) هم توسط دو سیم برقرار میشود. در نهایت کار سیم فاز بسته میشود و از پایان کلید تبدیل به سرپیچ لامپ متصل میشود. البته سیم نول هم مستقیما به سمت دیگر سرپیچ وصل خواهد شد. اساسا یک روش سیم کشی که در نقشه سیم کشی ذکر نشده است و میتوان از آن استفاده کرد به صورت زیر است:
به روش بازاری هم میتوان که سیم کشی این کلید را انجام داد، توجه کنید این روش معمولا در ساختمانهای کهنه و قدیمی کاربرد داشته است. سربندی سیمهای کلید تبدیل در این روش بسیار ساده است و به راحتی میتوان آن را انجام داد. بایستی سیم فاز را به دو کلید متصل کرده و سپس به پایه لامپ وصل شود؛ و سپس سیم نول هم از پیچ دیگر به پایه وصل شود.
انواع کلید تبدیل
در ادامه تعدادی از کلیدهای تبدیل را معرفی کردهایم و کاربرد هریک را توضیح دادهایم:
کلید تبدیل تک پل
کلید تبدیل تک پل برای روشن و خاموش کردن یک وسیله برقی مانند یک لامپ استفاده می شود. این کلید برای استفاده در راهرو ها و راه پله و اتاق های کوچک استفاده می شود. کلید تبدیل تک پل دارای مزایای بسیاری است که از جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
– هزینه کمتر
– با دوام
– دارای نصب و مدار بندی ساده تر
– مناسب برای ساختمان های مسکونی و اداری
– افزایش سرعت کنترل تجهیز الکتریکی
– ایمن
کلید تبدیل تک پل در مدار به سادگی نصب می شود و نیاز است ابتدا سیم فاز به کنتاکت تخت فیوز وصل و سپس به لامپ متصل شده و سپس کلید بعدی به سیم فاز وصل شود. سپس سیم نول را متصل نمایید. از دو پیچ غیر مشترک کلید تبدیل دو سیم می رود و از پیچ مشترک کلید دوم یک سیم به طرف ته سر پیچ برده می شود و سیم نول به طور مستقیم به طرف سرپیچ لامپ می رود. برای تهیه و خرید و دریافت مشاوره قبل از خرید کلید تبدیل تک پل می توانید با ما در تماس باشید.
کلید تبدیل دو پل
کلید تبدیل دو پل برای کنترل بیش از دو لامپ یا بیش از دو تجهیز الکتریکی کاربرد دارد. این کلید تبدیل همانند کلید تک پل عمل می کند و در طراحی مدار دارای تفاوت های اندکی است.
در مدار کلید دوپل نول به صورت مستقیم به لامپ یا تجهیزات دیگر میرود و فاز به ورودی کلید میرود. وضعیت کلید ها مشخص کننده نحوه مدار فاز خواهد بود. از این کلید در مدار هایی استفاده می شود که در یک زمان نیاز است دسته ای از لامپ ها کنترل شود. برای طراحی و نصب این کلید می تواند سیم فاز را از فیوز به جعبه تقسیم برد و از آنجا به پیچ مشترک کلید دوپل متصل نمود. از دو پیچ غیر مشترک نیز دوسیم برگشت فاز به ته دو سر پیچ وصل می شود.
کلید تبدیل کولر
کلید تبدیل کولر از جمله تجهیزاتی است که برای کنترل کولر و خاموش و روشن کردن آن یا تغییر دور موتور و خاموش و روشن کردن پمپ کولر استفاده می شود. نحوه نصب کلید تبدیل کولر ساده است و نیاز به دقت دارد. سیم فاز را به پیچ کلید اول متصل نموده و از پیچ دیگر کلید پمپ سیمی به پمپ کولر برده و طرف دیگر پمپ کولر را به سیم نول متصل می نماییم. برگشت فاز از کلید روشن و خاموش به کلید مشترک دور تند و کند کولر متصل می شود. از دو پیچ غیر مشترک نیز به موتور کولر سیم متصل نموده و کلید COM مشترک را به سیم نول متصل می نماییم.
کلید تبدیل روکار
کلید تبدیل رو کار از جمله کلید های تبدیلی هستند که می توانند به صورت رو کار استفاده شوند. این کلیدها امکان نصب و راه اندازی سریع را فراهم می کند و صرفا برای کنترل سایر تجهیزات کاربرد دارد. ایمنی کافی را ایجاد می کنند و نیاز به دقت بالا در طراحی دارند.
نحوه سیم کشی کلید تبدیل چیست
سیم کشی کلید تبدیل به صورت های مختلفی امکان پذیر است. یکی از روشهای سیمکشی کلید تبدیل روش استاندارد است که در این روش طبق شکل زیر سیم کشی انجام میشود. در این روش از داخل هر کدام از کلید های تبدیل 3 رشته سیم قرار دارد و برای ارزیابی دقیق تر می توانید دو رشته از سیم ها را یک رنگ انتخاب کنید و تا کلید بعدی ادامه دارد. سپس سیم فاز را با رنگی مختلف انتخاب کنید در نهایت سیم نول مستقیم به لامپ متصل شده است.
یکی دیگر از روش های سیم کشی کلید تبدیل روش بازاری است که اغلب در منزل ها و سیم کشی کشی های قدیمی استفاده می شود. در این روش سربندی سیم ها به روشی ساده است. سیم فاز به دو کلید تبدیل متصل می شود و سیم فاز به پایه لامپ متصل است. در نهایت سیم نول هم از پیچ دیگر به پایه متصل می شود.
مدار سیم کشی صلیبی و نقش کلید تبدیل در آن
از مدار الکتریکی کلید صلیبی در جهت کنترل وسیله برقی بیشتر از دو نقطه استفاده میکنند. لازمه این کار این است که در ابتدا و یا انتهای مدار باید از کلید تبدیل استفاده شود. برای مثال زمانی که میخواهید یک لامپ را از سه نقطه روشن و خاموش کنید باید در ابتدا و انتها از دو کلید تبدیل و سپس یک کلید صلیبی استفاده کنید. با توجه به کاربری کلید صلیبی در کارخانههای بزرگ و راه پلهها این کلیدها در انواع و طراحیهای مختلفی استفاده میشوند. برای افزایش تعداد لامپها و کنترل کردن روشنایی حاصل از آنها باید تعداد کلیدهای صلیبی را بین مسیر بیشتر کنید و سپس آنها را به شکل سری پشت سر هم بگذارید. کلیدهای صلیبی مجهز به ۴ کنتاکت هستند که کنتاکت ورودی به رنگ نقرهای و کنتاکت خروجی هم طلایی رنگ است.
زمانی که کلید صلیبی فشرده شود برای قطع و وصل شدن جریان الکتریکی، دو تیغه داخل کلید جابهجا میشوند و در نهایت کنتاکتهای ورودی و خروجی هم عوض میشوند. کلیدهای صلیبی در سیم کشی ساختمانهای قدیمی و بسیاری از راهروهای طولانی کاربرد داشتند اما این روزها با توجه به وجود راه پلهها از کلیدهای صلیبی به وقور استفاده میشود و استفاده از آن به صورت قابل ملاحظهای بیشتر شده است، و به همراه کلیدهای تبدیل در مدار الکتریکی به کار برده میشوند. لازم به اشاره است که در مدارات برقی ساختمان از کلید صلیبی به دو صورت موازی و متقاطع استفاده میشود که کاربرد آنها یکی است اما از نظر نحوه سیم کشی، تفاوتهای ریزی با هم دارند. متوجه میشویم وجود کلیدهای تبدیل در مدار سیمکشی صلیبی لازم و ضروری خواهد بود.
پیشنهاد میکنیم به فروشگاه اینترنتی ویرا لایتینگ مراجعه کنید و انواع کلید و پریز ویرا، با کیفیتی عالی و قیمتی منحصر به فرد را تهیه کنید.
بروزرسانی در تاریخ 1401/07/16