کلید و پریز ضد جرقه چیست؟

کلید و پریز ضد جرقه یا انفجار به‌صورت کلی جزء مهم‌ترین، رایج‌ترین و کاربردی‌ترین وسایل و تجهیزات ضد انفجار بوده و از میزان تنوع بسیار زیادی هم برخوردار است. هر یک کلید و پریزهای ضد جرقه اساساً برحسب میزان ولتاژ وارده و ناحیه‌ی خطر یا انفجار شامل نوع‌ها و مدل‌های گوناگونی هستند.

کلید و پریز ضد جرقه در بیشتر حوزه‌ها و صنعت‌هایی که خطر انفجار یا جرقه زدن برق در آن‌ها وجود دارد، استفاده خواهد شد. یکی از نوع‌ها و مدل‌های کلید و پریزهای ضد جرقه که بسیار پرطرفدار و پرکاربرد بوده و ویژگی ضد جرقه بودن یا ضد انفجار بودن آن‌ها اساساً به علت عملکرد در زون‌های عملیاتی آن بوده، لیمیت سوئیچ‌ها هستند.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

مشاهده انواع کلید و پریز ویرا

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

انواع گوناگون کلید و پریزهای ضد جرقه معمولاً از مواد پلی‌استر تقویت شده و همچنین از الیاف‌های شیشه یا آلیاژ ریخته‌گری آلومینیوم تشکیل می‌شوند. کلید و پریز ضد جرقه به‌طور کلی در مقایسه با دیگر کلید و پریزهای بازار از قیمت نسبتاً مناسبی برخوردار است. کلید و پریز ضد جرقه ضد انفجار به‌صورت کلی در محفظه داخلی خود آب‌بندی می‌شود و از جنس آلومینیوم، چدن یا سایر پلاستیک‌های مستحکم تولید خواهد شد. انواع کلید و پریز ضد جرقه غالبا به شکل زیر طبقه‌بندی می‌شود:

۱- کلید و پریز ضد جرقه از نوع on یا off

۲- استپ استارت

۳- کلید و پریز قارچی

۴- کلید و پریز فشاری و چرخشی

۵- کلید و پریز ضد جرقه (سوکت پلاگ)

۶- لیمیت سوئیچ

۷- کلید ضد جرقه زدن تغییر حالت

۸- کلید و پریز قفل شونده ضد جرقه

◀️ پیشنهاد مطالعه: کلید و پریز سوئیچی چیست؟ ▶️

ویژگی‌های کلید و پریز ضد جرقه

امروزه کلید و پریزهای ضد جرقه از ویژگی‌ها و قابلیت‌های بسیاری برخوردار هستند و بعضی از نوع‌های کلید و پریز ضد جرقه مجهز به سیستم‌های کنترل از راه دور هستند و یا به‌صورت لمسی فعالیت می‌کنند. کلید و پریز ضد جرقه در مقایسه با سایر کلید و پریزها از شکل و ظاهری بسیار قشنگ‌تر بهره‌مند است. کلید و پریز ضد جرقه از ویژگی نصب و راه‌اندازی آسان برخوردار بوده و دیگر احتیاجی به پیچ و مهره‌های مختلف نخواهد داشت. این نوع از کلید و پریزها عموما به علت مکانیزم فنری بخش عقب‌شان به‌سادگی در عمق دیوار نصب می‌شوند و فرایند سیم‌ پیچی‌های کلید و پریزهای ضد جرقه اساساً در بخش پشت کار است.

در قسمت زیر به سایر ویژگی‌های کلید و پریز ضد جرقه اشاره خواهد شد:

🔶 کلید و پریز ضد جرقه یا ضد انفجار به‌طور کلی از قابلیت راه‌اندازی گلند M۲۰، M۲۵، M۴۰ و… برخوردار است.

🔶 کلید و پریز ضد جرقه از ویژگی قفل شدن خودکار بهره‌مند بوده و همچنین در مقابل انواع مختلف ضربات و مایعات مثل آب پایدار و مستحکم هستند.

🔶 کلید و پریز ضد جرقه از کیفیت بسیاری برخوردار بوده و از لحاظ کیفی بسیار شبیه به کلید و پریزهای شرکت CEAG است.

🔶 این نوع کلید و پریز اساساً در رنج آمپر ۲۰A کار می‌کند و حداکثر ولتاژ ورودی آن نیز ۲۲۰V است.

🔶 کلید و پریز ضد جرقه از ویژگی‌های محافظتی IP66 / IP67 برخوردار است.

🔶 کلید و پریز ضد جرقه در مقابل انواع شوک‌های برقی یا الکترونیکی مقاومت است.

🔶 در دمای محیط منفی ۴۰ سانتی‌گراد تا ۶۰+ سانتی‌گراد نگه‌داری خواهد شد.

کاربرد کلید و پریز ضد جرقه

غالباً بعضی از شرکت‌های صنعتی یا کارخانه‌هایی مثل کارخانه‌های بافندگی، داروسازی، ریسندگی، تولیدی و… به دلیل نوع فعالیت درخطر آتش‌سوزی یا انفجار هستند و بی‌توجهی به این موضوع نیز باعث افزایش احتمال آتش‌سوزی یا منفجرشدن کارخانه‌ها و کارگاه‌ها می‌شوند. برای پیشگیری از بروز این خطرات در آینده استفاده از وسایل و تجهیزات ضد انفجار مثل کلید و پریز ضد جرقه یا ضد انفجار توصیه می‌شود. کلید و پریز ضد جرقه به‌صورت کلی خطرات احتمالی مثل جرقه و شوک‌های الکتریکی را دفع کرده و برای کسب‌ و کار افراد خطر مالی و جانی به همراه نخواهد داشت. از کلید و پریز ضد جرقه به‌طورکلی در اکثر مکان‌ها و محیط‌های تولیدی خاص استفاده خواهد شد، در بخش زیر به مهم‌ترین مکان‌های قرارگیری و نصب کلید و پریز ضد جرقه نیز اشاره می‌شود:

۱- محیط‌هایی که خطر جرقه زدن یا انفجار آن‌ها بسیار بالاست، مانند جایگاه‌های پمپ‌بنزین، CNG و…

۲- از دیگر مکان‌های خاص و مهم برای کلید و پریز ضد جرقه می‌توان به پالایشگاه‌های نفت و گاز اشاره کرد.

۳- کارخانه‌های ماشین‌ سازی نیز از دیگر مکان‌هایی بوده که باید کلید و پریز ضد جرقه در آن نصب شود. کاربرد کلی کلید و پریز ضد جرقه اساساً محافظت از بخش‌های مربوطه‌ی مکان موردنظر در برابر خطر جرقه یا انفجار است.

🔶 ⬅️ مطالعه بیشتر: پریز محافظتی چیست؟ 🔶 ➡️

مزایای استفاده از کلید و پریز ضد جرقه

از مزیت‌های کلید و پریز ضد جرقه می‌توان به استفاده از مواد پلی آمید نسوز برای جلوگیری از جرقه و آتش اشاره نمود. سوراخ‌های پریز کلید و پریزهای ضد جرقه اساساً برای جلوگیری از تغییر شکل محل ورودی دوشاخه و عدم ایجاد جرقه و انفجار استفاده می‌شوند.
در بخش داخلی کلید و پریز ضد جرقه معمولاً یکسری اتصالات مغزی شکل موجود هستند که در این اتصالات داخلی یک درپوش شیشه‌ای از جنس پلاستیکی برای مراقبت از خطر برق‌گرفتگی قرارگرفته است.

این نوع درپوش در کلید و پریز ضد جرقه اساساً برای محافظت از جان افراد نصاب قرارگرفته می‌شود. کلید و پریزهای ضد جرقه در اقسام طرح‌ها، شکل‌ها و رنگ‌های متنوع در بازار موجود هستند. کلید و پریز ضد جرقه ازلحاظ شکل و ظاهری به‌صورت کلید و پریز مربعی، مستطیلی و دایره‌ای ساخته می‌شود. بعضی از کلید و پریزهای ضد جرقه شامل بدنه‌های آلومینیومی ضدزنگ هستند و در مکان‌های شرجی یا مرطوب از آن‌ها استفاده خواهند شد. کلید و پریز ضد جرقه دارای درجه حرارت IP66 است (در مقابل انواع آلودگی، انفجار، برق‌ گرفتگی و… پایدار است.)

نصب کلید و پریز ضد جرقه

نصب کلید و پریزهای ضد جرقه یکی از کلی‌ترین فعالیت‌های افرادی است که در این حوزه کار می‌کنند. برای نصب کلید و پریزهای ضد جرقه حتماً باید افراد برق‌کار ماهر و متخصص انتخاب شوند؛ زیرا فرایند نصب و راه‌ اندازی این نوع از کلیدها کاری سخت و تخصصی بوده و در مقایسه با سایر کلید و پریزهای معمولی اصلاً قابل قیاس نخواهند بود. برای نصب کلید و پریزهای ضد جرقه افراد برق‌کار باید تمام جوانب و قوانین نصب کلید و پریز را رعایت نمایند، در بخش زیر به روش نصب کلید و پریز ضد جرقه اشاره می‌شود:

۱- قطع کردن جریان برق از مدار اصلی: در گام اول باید کنتور یا فیوز برق محل موردنظر را قطع نموده و سپس از قطع بودن برق اطمینان حاصل شود. قطع کردن جریان برق اصلی در کل برای محافظت از جان افراد نصاب بوده که در حین مراحل نصب دچار برق‌گرفتگی نشوند.

۲- جدا کردن پریز برق: در این گام با استفاده از یک فازمتر، کلید و پریز ضد جرقه بازخواهد شد. در گام بعدی باید اندکی به قاب این نوع کلید و پریز فشار وارد شود و با استفاده از فازمتر قاب کلید و پریز از هم جدا می‌شود.

۳- جدا کردن سیم برق از کلید و پریز ضد جرقه: در این مرحله افراد برق‌ کار باید با استفاده از پیچ‌ گوشتی‌های مخصوص، سیم‌های برقی که به پریز وصل‌اند را باز و در آخر جدا نمایند.

۴- بسته شدن کلید و پریز ضد جرقه: در این گام باید پیچ‌های مورد نیاز کلید و پریز ضد جرقه به شکل کامل بسته شود.

✍️ سخن نهایی

توجه به مکان نصب و ارتفاع کلید و پریز ضد جرقه نیز یکی از مهم‌ترین نکات در هنگام نصب کلید و پریز ضد جرقه است. ممنون از اینکه مارا تا پایان این مقاله همراهی نمودید. نظرات و سؤالات خود را با ما درمیان بگذارید.

نوشته شه در تاریخ ۲۶ دی ۱۴۰۰