بررسی اشعه UV
درحال حاضر با پیشرفت صنایع گوناگون، لامپ‌های متفاوتی برای مصارف گوناگون در بازارهای جهانی تولید و به بازار عرضه می‌گردند. لامپ uv از انواع لامپ‌های فرابنفش هستند که هر روز بر تعداد متقاضیان آن افزوده می‌شود و کاربردهای فراوانی دارند. اشعه فرابنفش یا UV به موجی گفته می‌شود که طول موج آن ۱۰ تا ۴۰۰ نانومتر است و از پرتوایکس بلندتر است و در مقایسه با نور مرئی کوتاه‌تر است.
انرژی آن از پرتوایکس کمتر و از نور مرئی بیشتر است. اشعه فرابنفش ۱۰ درصد از امواج تابیده‌شده از سطح خورشید را شامل می‌شود. اشعه‌های UV توسط لامپ‌های سیاه، لامپ بخار جیوه و لامپ رشد گیاه نیز تولید می‌شوند و با لامپ‌های LED متفاوت هستند. لامپ‌های UV خاصیت جرم کشی و ضدعفونی کنندگی دارند و متفاوت بودن اثر امواج بر روی زندگی میکروب‌ها به دو عامل طول موج و مقدار انرژی اشعه وابسته است. این مدل لامپ‌ها مبدل انرژی الکتریکی به انرژی نورانی فرابنفش هستند.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
باکیفیت‌ترین کلید و پریز را با قیمتی بسیار مناسب ویرا لایتینگ بخواهید.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
امروزه یکی از مهم‌ترین قسمت‌های دستگاه‌های گندزدایی همین لامپ‌های UV هستند. برای تعیین بازدهی لامپ UV نسبت کل انرژی خروجی UV در بخش جرم کشی را به ورودی انرژی خارجی الکتریکی به دست می‌آورند.
کاربرد لامپ UV
یکی از نکاتی که قبل از خرید این مدل لامپ‌ها باید در نظر داشت؛ همین مسئله کاربرد آن‌هاست. باید بدانیم لامپی که خریداری می‌کنیم در چه بخشی و برای چه‌کاری قرار است مورد استفاده قرار بگیرد. در ادامه مطلب به برخی کاربردهای لامپ UV می‌پردازیم:
🔴 در حوزه پزشکی از این مدل لامپ‌ها استفاده می‌شود. در بخش درمانی لامپ‌های فتوتراپی را می‌توان نام برد. در بخش ضدعفونی آب، هوا و تجهیزات لامپ‌های UVC یا لامپ‌های ضدعفونی را می‌توان اشاره کرد.
🔴 یکی از خواصی که لامپ‌های UV دارند، خاصیت ضدعفونی کنندگی قوی آن است. برهمین اساس از این نوع لامپ‌ها بیشتر در فضاهایی مثل بیمارستان‌ها، شرکت‌های داروسازی، صنایع فراورده‌های غذایی و نیز مراکز تحقیقات میکروب‌شناسی، قسمت باکتریولوژی و… کاربرد دارند.
🔴 از این نمونه لامپ‌ها برای تصفیه هوای اتاق عمل و ضدعفونی کردن فضای داخلی آن استفاده می‌نمایند. در لامپ‌های UV در آرایشگاه‌ها برای مانیکور کردن ناخن‌ها کاربرد دارند. اشعه UV خاصیت خشک‌کنندگی بالایی داشته و بر همین اساس در صنعت آرایشی به کار گرفته می‌شوند.
🔴 نور سیاه لامپی است که به عنوان یک علامت ضد تقلب بر روی سندهایی مثل گواهی‌نامه رانندگی، گذرنامه و کارت اعتباری و … که به طول موج حساس هستند، استفاده می‌شود. در اکثر کشورها گذرنامه و اسکناس‌ها به مرکب حساس به UV آمیخته شده است و بعضی از آن‌ها نیز دارای نوارهای امنیتی هستند.
🔴 پرتوهای فرابنفش در لامپ‌های فلورسنت با یونیزه کردن بخار جیوه حاصل می‌شوند؛ سپس از خود پرتو فرابنفش پلاسمایی تابش می‌شود که باوجود ماده فلورسنت این پرتو به نور مرئی تبدیل می‌گردد.
🔴 از تله‌های فرابنفش به‌عنوان تله برای شکار حشرات و پرندگان با جثه کوچک که تمایل به نزدیکی به پرتوهای فرابنفش دارند، استفاده می‌نمایند.
🔴 از لامپ‌های UV در علم ستاره‌شناسی و نجوم استفاده می‌شود.
🔴 این نمونه لامپ‌ها در استخرها و تصفیه‌خانه‌ها نیز کاربرد دارند.
انواع لامپ UV
لامپ‌های UV در مدل‌های مختلف تولید و به بازار عرضه می‌گردند. این نمونه لامپ‌ها ویژگی‌های مختلفی دارند که در ادامه مطلب به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
🔶 لامپ UV فلورسنت: این مدل لامپ نیز فناوری شبیه به لامپ‌های مهتابی و لامپ فلورسنت دارد، با این تفاوت که در لامپ فلورسنت نور در اثر جریان عبوری از لامپ، بعد از آنکه جیوه در درون لوله‌ها بخار گردید، به رنگ بنفش منعکس می‌شود.
🔶 لامپ UVA: این مدل لامپ از پرکاربردترین لامپ‌های UV محسوب می‌گردد. نام دیگر این مدل لامپ‌ها BLB است و در صنایع مختلف شیمیایی، پزشکی، نساجی و … کاربرد دارند. لامپ UV با پرتو A اشعه‌هایی با طول موج بلند برابر ۳۱۵ الی ۴۰۰ نانومتر تابش می‌نماید. از این نمونه لامپ برای ضدعفونی کردن زخم نیز استفاده می‌گردد. یکی از خصوصیات این مدل لامپ، قیمت مناسب آن است.
🔶 لامپ UVB: لامپ UV با پرتو B قابلیت بازتابش اشعه‌هایی با طول‌موج کوتاه‌تر معادل ۲۸۰ الی ۳۲۰ نانومتر را دارا است. این لامپ‌ها غالباً در صنایع پزشکی و برای درمان بیماری‌های پوستی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این لامپ‌ها لامپ UV استریل نیز می‌گویند و برای بیماری‌های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس به کار گرفته می‌شوند.
🔶 لامپ UVC: لامپ UV با پرتو C برای از بین بردن ویروس‌ها، میکروب‌ها و باکتری‌ها و … در دستگاه‌های تصفیه و گندزدایی کاربرد دارد. اشعه تولیدی این لامپ‌ها طول‌موج بسیار کم ۱۰۰ الی ۲۸۰ نانومتر دارد و بر همین اساس از آن‌ها برای تجزیه‌ی ویروس‌های ریز و پیچیده استفاده می‌گردد. نحوه‌ی عملکرد این نمونه لامپ شبیه لامپ‌های فلورسنت است؛ قیمت این محصول باتوجه به عواملی همچون سرپیچ و ابعاد آن متفاوت است.
نکات ایمنی لامپ UV
💠 برای حفظ نکات ایمنی در هنگام استفاده از لامپ‌های UV بایستی که نگاه مستقیم به این لامپ‌ها نکنید، زیرا موجب آسیب وارد شدن به چشم می‌شود و خطر نابینایی موقت و یا در بعضی مواقع نابینایی دائم را در پی دارد.
💠 قرار گرفتن به مدت طولانی در برابر اشعه‌های فرابنفش موجب ایجاد خطراتی مثل سوختگی‌های پوستی و همچنین موجب آسیب وارد شدن به استخوان‌بندی و غضروف‌ها و نیز باعث از بین رفتن بافت‌های فیبروزی و پروتئینی بدن می‌شود؛ درنهایت سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌نمایند، بنابراین باید مراقب باشید و به مدت طولانی در برابر این امواج قرار نگیرید.
💠 برای استفاده از لامپ‌های UV بهتر است قسمت‌هایی که نیاز به دریافت اشعه ندارند پوشانده شوند و در برابر لامپ قرار نگیرند.
💠 منبع نور بهتر است به‌طور کامل پوشانده شود و قابل رؤیت نباشد.
💠 با درپوش‌ها و پرده‌های مخصوص اشعه‌ی بازتاب شده پوشانده بشود.
💠 افراد متخصص بهتر است از این لامپ‌ها استفاده نمایند؛ یعنی افرادی که راه‌اندازی، تعمیر و نگهداری از این دستگاه‌ها را خوب آموزش دیده‌اند.
💠 زمانی که محافظ‌ها بالا هستند، لامپ‌ها می‌بایست خاموش باشند.
سخن نهایی
از دست‌کاری و باز کردن این مدل لامپ‌ها باید جدا پرهیز کرد و در صورت لزوم برای باز کردن آن‌ها بهتر است دست‌ها چرب نباشند و لامپ نیز کامل خنک باشد؛ زیرا حرکت دادن لامپ‌هایی که داغ است موجب انفجار و خارج شدن بخار جیوه‌ی درون آن‌ها می‌شود و با استنشاق این گازها آسیب‌های زیاد تنفسی برای فرد ایجاد می‌گردد و همان‌طور که گفته شد آسیب‌های پوستی و چشمی نیز به وجود می‌آید. نظرات و سؤالات خود را برای ویرا لایتینگ ارسال نمایید.
نوشته شده در تاریخ ۷ آذر ۱۴۰۰